Tarihi ve Coğrafi Yapı
İlçenin, Urartu Krallığı döneminde kurulduğu düşünülmektedir. Kral Menua (MÖ 810–786) döneminde Urartu devleti Ön Asya’nın en güçlü Devleti haline gelir. Malazgirt adının bu kralın adıyla ilgili olduğu ansiklopedi bilgilerinde mevcuttur. Bu hükümdara ait bir kitabeden anlaşıldığına göre. Adı geçen kral MENUAHİNA (Menuas'm şehri) isimli bir şehir kurmuş W.Belek'e göre Malazgirt civarında kral Menuas'a ait birçok kitabelere rastlanmış ve bunlara göre bu şehrin eski Ermenicede adı MANAVAZAKERT -manazkert olarak geçmekte dir. Bu şekiller daha sonra Arap Kaynaklarında MANAZCİRD olarak geçer. Yerli halk dilindeki eski İsmi ise Muhteşem kalesinden dolayı (KELE) olarak söylenir ve tanınır.
Malazgirt ve çevresi; Asurlular, Hasaniler, İskitler, Ermeniler, Gürcüler, Medler, Pers, Roma, Partlar, Sasani, Bizans, Emeviler, Abbasiler, Selçuklu, Ahlatşahlar, Anadolu Selçukluları, Moğollar, İlhanlılar, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Timur, Eyyubiler, Osmanlı Devleti gibi bir çok devletin egemenliğine geçmiştir. Urartular dönemi, Pers dönemi, Ermeni Krallığı dönemi ve 1071 Malazgirt Savaşı ve Selçuklu dönemi ilçe tarihi açısından oldukça önemlidir.
Malazgirt ilçesi il merkezine karayolu ile uzaklığı 137 km olup, merkeze en uzak ilçe durumundadır. İlçenin yüzölçümü 1534 km2 olup, düz bir alana kurulmuştur. Doğusunda Ağrı-Patnos, batısında Muş-Bulanık, Kuzeyinde Erzurum-Karaçoban ve Karayazı Güneyinde Bitlis-Ahlat İlçeleri ile komşu olup, Fırat Nehrinin bir kolu olan Murat nehri ilçenin hemen kuzeyinden geçmektedir. İlçe birinci derece deprem bölgesindedir.
İlçenin iklim yapısı, yazları ılık; kışları ise soğuk ve yağışlıdır.
